در سالهای 1388 تا 1392 قیمت کالاهای اساسی معیشتی و مایحتاج عمومی مردم ایران با افزایش قیمت شدیدی روبرو بوده است و این در حالی است که در این مدت درآمدهای مردم هرگز متناسب با تورم افزایش پیدا نکرده است.بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در آخرین گزارش خود مربوط به اقلام موجود در سبد خانوار نسبت به انتشار قیمتهای اقلامی مانند گوشت، برنج، چای، میوه، شیر، مرغ، تخم مرغ، کره و برخی دیگر از اقلام مهم پرداخته است که گزارش زیر گوشه ای از تغییرات عمده در قیمت سبد کالای خانوار است که نشان دهنده کوچک شدن سفره مردم در طی 5 سال گذشته می باشد.
http://www.rozanehonline.com" title="روزنه آنلاین.کام" height="311" width="620" id="yui_3_13_0_1_1397541805249_4702" style="border: 0px;" />
بر اساس گزارش بانک مرکزی متوسط هزینه ماهانه یک خانواده چهار نفره در سال 1392 تنها برای ۹ کالای خوراکی بیش از ۶۹۰هزار تومان است. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی، سرانه مصرف سالانه گوشت قرمز در ایران برای هر نفر 12.5 کیلوگرم، گوشت مرغ ۲۳ و ماهی 7.5 کیلوگرم است. به این ترتیب هر ایرانی به طور متوسط، در ماه کمی بیشتر از یک کیلو گوشت قرمز، ۱۹۰۰گرم مرغ و ۶۲۵ گرم ماهی مصرف می‌کنند. با توجه به متوسط قیمت هر کیلو گوشت قرمز ۳۲ هزار تومان، گوشت مرغ ۶۷۰۰ تومان و ماهی ۲۰هزار تومان، هزینه مصرف یک‌ماهه‌ی یک خانواده چهار نفره برای همین سه ماده غذایی برابر با ۲۲۹ هزار تومان خواهد بود.
مصرف سرانه سالانه شیر و پنیر در ایران به ترتیب ۱۰۰ لیتر و ۱۰ کیلوگرم است. این میزان از متوسط مصرف جهانی بسیار پایین‌تر است. به عنوان نمونه در کشورهای اروپایی هر فرد به طور متوسط ۲۵۰ لیتر شیر در طول یک سال مصرف می‌کند. قیمت هر لیتر شیر در ایران در سال ۱۳۹۲ با رشدی قابل توجه به ۲۴۳۲ تومان رسید. قیمت هر کیلو پنیر پاستوریزه نیز ۱۲هزار تومان و پنیر غیرپاستوریزه ۱۷هزار تومان برآورد شده است. به این ترتیب، هزینه مصرف ماهانه شیر و پنیر یک خانواده ۴ نفره، بیش از ۱۳۰ هزار تومان خواهد بود.
قیمت برنج داخلی، تخم مرغ و چای خارجی نیز بر اساس آمار اعلام شده توسط بانک مرکزی ایران به ترتیب کیلویی ۵۵۰۰ تومان، ۴۷۹۰ تومان و ۳۰هزار تومان محاسبه شده است. سرانه مصرف این مواد خوراکی نیز در ایران ۴۰ کیلوگرم برنج، ۸ کیلوگرم تخم مرغ و یک و نیم کیلوگرم چای است. هزینه ماهانه این سه کالا برای یک خانوار ۴ نفره در مجموع بیش از ۱۰۰هزار تومان است.
همچنین هر ایرانی در روز ۲۸۰ گرم میوه مصرف می‌کند که کمتر از ۴۰۰ گرم میزان توصیه شده است. با این حال با توجه به متوسط قیمت برخی میوه‌های پر مصرف، تنها هزینه یک‌ماهه یک خانوار ۴ نفره (با در نظر گرفتن ۲۸۰ گرم مصرف روزانه) بیش از ۲۳۰هزار تومان در ماه خواهد بود.
بر این اساس هر خانواده ۴ نفره ایرانی در هر ماه، تنها برای ۹ مورد فوق، مبلغی بیش از ۶۹۰هزار تومان باید هزینه کنند. لازم به ذکر است که متوسط مصرف برخی از این مواد خوراکی از متوسط جهانی و همچنین حداقل میزان توصیه شده کمتر است. در همین حال هزینه انواع نان، شکر، نوشابه، سبزیجات و انواع روغن‌ها را نیز می‌توان به مجموع مبالغ بالا افزود.
همچنین بر اساس آمار بانک مرکزی متوسط مسکن یک خانواده شهری در حدود ۴۶۰هزار تومان در ماه بر آورد شده است. حمل و نقل نیز با بیش از ۱۸۰هزار تومان سهم بالایی در سبد هزینه‌‌ی ایرانیان دارد. هزینه تحصیل، درمان، تفریحات و کالاهای فرهنگی، پوشاک و کفش، ارتباطات و کالاهای متفرقه نیز از دیگر هزینه‌های ماهانه هر خانوده ایرانی است.
