۰۱:۴۰ ۱۳۹۴/۱۰/۲۳

✔️زكام و نزله و سرفه و ذات الجنب و ذات الريه و ضيق النفس و زكام گرم
🔻🔻تنگي نفس
🔅🔅علاج آن رياضت و پرهيز است از هر چه تري فزايد و خون بسيار، و سكنگبين از سركه زيري يا از سركه اسقيل به شربت خوردن، و گاه گاه كشكاب با اندكى فرفيون و ميفختج و حب الرشاد كوفته مقدار نيم درمسنگ با انگبين و روغن بادام با مقدار چهار دانگ زراوند مدحرج بافانيد سرشته هر بامداد بدهند، و چهار دانگ سكبينج اندر آب سداب حل كنند و شراب زوفا و معجون زوفا سود دارد، و حب السعال گرم پيوسته اندر دهان بايد داشت، و استفراغ به حب غاريقون بايد كرد.
حب غاريقون بگيرند: غاريقون چهار دانگ و نيم، شحم حنظل دو دانگ، رب سوس نيم درم، كتيرا نيم دانگ .
🔅🔅نسختي ديگر غاريقون و تربد سپيد از هر يكى يك درم، رب سوس و ايارج فيقرا و فراسيون از هر يكى دو دانگ، شحم حنظل و انزروت و صبر از هر يكى چهاردانگ، شربت سه درم.
✨صفت حب سعال رب سوس پنج درم، بلبل و قردمانا و مغز بادام تلخ از هر يكى دو درم، حلتيت يك درم، اندر ماء العسل بسرشند و به حبها كنند.
✨حب سعال ديگر بگيرند: بهدانه شيرين و مغز بادام و نبات از هر يكى دو مثقال، خرد خرد بكوبند و به گلاب بسرشند و حبها كنند و پيوسته در زير زبان ميدارند.
✔️ذات الجنب و ذات الريه و شوصه
" ذات الريه"، آماس شش باشد.
🔻🔻علامتهاي آن
تب گرم و تنگي نفس و سرخي رخسار و گراني سينه و" ذات الجنب" برسام باشد، بعضي [ساير نسخه ها: يعني] آماس عضلههاى پهلوها و سينه. و" شوصه" آماس حجاب و عضلههاى آن باشد يا آماس معاليق جگريا آماس معاليق سپرز.
🔻🔻علامتهاي آن تب گرم و دشواري دم زدن و درد خلنده.
🔅🔅علاج آن
نخست فصد بايد كرد، و ماء الشعير دادن با شراب بنفشه و روغن بادام و بران اقتصار كردن (كوتاه كردن- كفايت كردن) تا چهار روز. و اگر" نفث" آغاز كند، اندر ماء الشعير، عناب و سپستان و مويزدانه بيرون كرده و انجيربستى و بيخ سوسن و بنفشه مىبايد پخت و اگر" نفث" دشوارتر و كمتر بود، طبيخ و زوفا دهند، بدين صفت: عناب بيست عدد، سپستان پنجاه عدد، بنفشه هفت درم، اصل سوس ده درم، تخم خطمي پنج درم، مويز دانه بيرون كرده ده درم، جو ده درم بپزند، چنانكه رسمست، با شراب بنفشه بدهند يا با كشكاب، و ضمادى از بابونه و آرد جو و بيخ خطمي و بيخ سوسن و بنفشه و روغن بادام و موم صافي (موم خالص و پاك) برآن موضع نهند، و غذا، سپوس آب با شكر و روغن بادام، استفراغ، به طبيخ عناب و آلو سياه و بنفشه و لسان الحمل و بيخ سوسن و بيخ خطمي و سپستان و ترنجبين و فلوس خيارجنبر كنند، تا شفا يابند.
📚منبع برگرفته از👇👇
#خفى_علائى (خف علائى يا الخفية العلائية)، متن، ص: 169-167