جراحی مغز در 2500 سال قبل

محققان روس شواهدی از جراحی مغز را بر روی چند جمجمه باستانی شناسایی کرده و با هدف درک بهتر شیوه‌ جراحی، این روش‌ را بر روی یک جمجمه مدرن شبیه‌سازی کردند. 

 

محققان موسسه باستان‌شناسی و قوم‌نگاری نووسیبیرسک، جمجمه متعلق به دو مرد و یک زن را در مناطق کوهستانی آلتای کشف کردند که آثاری از تکنیک‌های اولیه جراحی مغز بر روی جمجمه آنها دیده می‌شود؛ قدمت این جمجمه‌ها به 2300 تا 2500 سال قبل باز می‌گردد. 

 

یکی از جمجمه‌ها متعلق به مردی 40 تا 45 ساله است که بدلیل ضربه، لخته خونی در سر وی ایجاد شده بود؛ این مسأله باعث سردردهای شدید، تهوع و اختلال در حرکت فرد شده و پزشکان باستانی برای خارج کردن هماتوم یا لخته خونی، سوراخی بر روی جمجمه ایجاد کرده بودند. 

 

جمجمه دوم نیز متعلق به مرد جوانی است که دچار نقص مادرزادی تغییر شکل جمجمه بوده و پزشکان باستانی اقدام به انجام جراحی برای رفع این مشکل کرده بودند. 

 

به گفته محققان، این روش یکی از قدیمی‌ترین نوع جراحی مغز و اعصاب محسوب می‌شود که شامل ایجاد سوراخی بر روی جمجمه با استفاده از وسیله‌ای نوک تیز و برنده است. 

 

بررسی‌ها نشان می‌دهد، پزشکان باستانی از یک چاقوی برنزی برای انجام عمل‌های جراحی استفاده می‌کردند که نمونه‌هایی از این چاقوها در منطقه کشف شده‌اند. 

 

برای شبیه‌سازی این روش‌ جراحی باستانی بر روی یک نمونه جمجمه مدرن، محققان از جمجمه یک زن که بطور طبیعی جان خود را از دست داده بود، استفاده کردند؛ همچنین از ابزاری که در اختیار پزشکان باستانی بود، برای شبیه‌سازی جراحی استفاده شد. 

 

محققان چاقویی از جنس مس، قلع و روی ساخته و روش باستانی ایجاد حفره را بر روی جمجمه مدرن تکرار کردند؛ کل فرآیند جراحی در مدت 28 دقیقه انجام شد؛ ایجاد سوراخ به تلاش قابل توجهی نیاز داشت، ولی در نهایت حفره ایجاد شده تقریبا مشابه حفره‌های موجود بر روی هر سه جمجمه بود. 

 

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهارت پزشکان باستانی بسیار بیشتر از پزشکان تا پیش از قرن نوزدهم بوده است، چراکه جراحی‌ها بسیار دقیق انجام شده و هیچ اثری از برش‌های ناخواسته بر روی جمجمه‌ها مشاهده نمی‌شوند.