خوب بد جلف ، فيلم جدید پيمان قاسمخانى

۱۶:۲۰ ۱۳۹۴/۱۰/۶

دو ستاره ⋆⋆|2352 |2147 پست

مهراب یا محراب؟ کدام واژه درست است؟

واژه مهراب دارای دو بخش (مهر+آب) است. مهر علاوه بر معنی هایی که از آن می دانیم، نام یکی از ایزدان(مهین فرشتگان) دین زردشتی است، که در اوستا بخشی بزرگ(مهر یشت) به نیایش آن اختصاص یافته است؛ و زردشتیان،خورشید را گردونه ی ایزدمهر می پنداشتند که این ایزد سوار بر آن هر روز سراسر گیتی را از شرق به غرب در می نوردد و بدکاران، به ویژه پیمان شکنان را به سزا می رساند و از این روی یکی از معانی مهر، همان خورشید شده است.
آب، آبه و آوه در فارسی به معنی سقف ضربی(آجری یا خشتی) گنبدی شکل است.این کلمه در نام های ساوه(سه آوه=سه گنبدان) و آوه(آوج=گنبد) و سرداب و سردابه_ زیرزمین های خنکی با سقف های گنبدب شکل که نباید در آن هیچ نشانی از آب و حتی نم وجود داشته باشد؛ وگرنه قابل نشست نیست_ و حتی گرمابه_ جایگاهی گرم و دارای سقف گنبدی_ باقی مانده است.
معبدهای نیایش مهر، همه سقف های گنبدی شکل داشتند و ساختمان آن ها بسیار به ساختمان زورخانه های قدیمی ایران مانند است؛ و آن ها را مهراب و مهرابه می گفتند، یعنی محل نیایش مهر.
پس از ورود اسلام به ایران، همان کلمه رنگ عربی گرفت و به صورت«محراب» درآمد، و همان سقف هلالی شکل را نگه داشت.( در شعر فارسی ابروی معشوق را به محراب مانند می کنند). و محل نیایش خدای تبارک و تعالی شد. اعراب و خاصه عالمان دینی کوشش کردند برای این واژه، ریشه ای بتراشند و آن را مشتق از «حرب»= جنگ) بدانند و با ان که جنگ با نماز هیچ تناسبی ندارد؛چنین وانمود کردند که چون مسجد و محراب محل حرب نفس و حرب با شیطان و... است آن را محراب خواندند. این توجیه به هیچ عنوان درست نیست؛زیرا محراب بر وزن«مفعال» است و این وزن ویژه اسم ابزار یا آلت است و در عربی اسم ابزار بر وزن «مفعل» و «مفعله» می اید. بنابراین به قیاس آنان محراب از ریشه ی «حرب» به معنی ابزار یعنی سلاح است نه محل آن.
یک روز مهراب جایگاه نیایش با ایزد مهر بوده است و امروز جایگاه نیایش و پرستش خدای.تمام مساجد جامعی که در شهرهای بزرگ ایران از قرن های اول و دوم هجری به بعد برجای مانده،به جای آتشکده های بزرگ و به شیوه و سبک معماری آن ها ساخته شده است؛ و اگر کوتاه نظر نباشیم این حقیقت به هیج جا برنمی خورد و هیچ از شأن و منزلت و پاکی و قداست مسجد نمی کاهد.
جایگاهی بوده است همگانی، که روزی زردشتیان به سنت و روال خود در آن به ستایش اهورامزدا می پرداختند و امروز در همان جا مسلمانان خدای را پرستش می کنند.
خواجه حافظ فرموده است:

همه کس طالب یارند،چه هشیار و چه مست
همه جا خانه ی عشق است،چه مسجد چه کنشت

روزگارتان سراسر، شادی و سربلندی باشد.
برگرفته از کتاب:سی قصه از شاهنامه(آفرین فردوسی) اثر دکتر محمدجعفر محجوب

لینک مستقیم گزارش تخلف

2 کاربر از این پست مفید تشکر کرده اند (نمایش سپاس ها)