افزایش اعتماد به نفس در کودکان

علم روانشناسی معتقد است راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان وجود دارد که ما قصد داریم در این نوشته مواردی را بیان کنیم:

۱-قدردانی از تلاش های کودک

اگر کودکتان برای انجام کاری به تنهایی تلاش می کند ولی موفق نمی شود، از تلاشش قدردانی کنید. و فقط به اینکه به هدف نرسید توجه نکنید.

به طور مثال اگر کودک قصد دارد بادکنک کاغذی برای خودش درست کند و با سعی و تلاش فراوان موفق نمی شود به او نگویید: بازم که نتونستی درستش کنی! بذار حالا خودم برات درستش می کنم. بهتر است به او بگوییم: خیلی خوبه که انقد تلاش می کنی. حالا به نظرت کجاش نیاز به کار بیشتری دارد؟ و در صورت نیاز کمکش کنید ولی کل کار را خودتان به عهده نگیرید و راهنمایی اش کنید.

۲-از ریسک کردن‌های سالم استقبال کنید.

کودکتان را به کشف چیزی تازه، مثل خوردن غذایی متفاوت، یافتن دوستان تازه، یا اسکیت سواری تشویق کنید. با این که همیشه احتمال شکست وجود دارد اما بدون ریسک کردن موفقیت هم به دست نمی آید. پس به کودک خود اجازه‌ی تجربه‌های کم خطر را بدهید و در مقابل تقاضاهای او در دخالت کردن خود مقاومت کنید. مثلا سعی نکنید به محض این که از خواندن کلمه‌ای دشوار احساس یاس کرد، او را «نجات» دهید. پریدن وسط کار او و گفتن این که «خودم می‌کنم» او را وابسته بار می‌آورد و اعتماد به نفس ِ او را کم می‌کند. شما با برقراری تعادل در نیاز به حمایت از او و نیاز او به تجربه کردن کارهای تازه اعتماد به نفسش را شکل خواهید داد.

۳-حق انتخاب دادن به کودک

زمانی که با کودک به خرید می روید به کودک حق انتخاب بدهید. اگر امکان دارد کودکتان لباسی را انتخاب کند که با سطح اجتماعی و فرهنگ شما سازگار نیست پس لااقل چندتا لباس را انتخاب کنید و به کودک اجازه دهید از بین آنها یک لباس را انتخاب کنید و یا می توانید مدل لباس را شما انتخاب کنید و انتخاب رنگ لباس را به کودک بسپارید.

۴-اجازه بدهید اشتباه کند.

البته یک جنبه حق انتخاب دادن و خطر پذیری این است که کودکتان در معرض اشتباه قرار می‌گیرد. اینها درسهای باارزشی برای اعتماد به نفس کودکتان هستند . بنابراین اگر کودکتان با وقت تلف کردن در اتاق خوابش از اتوبوس مدرسه جا مانده است، او را تشویق کنید که بیندیشد دفعه ی بعد چطور رفتار کند بهتر است. به این ترتیب اعتماد به نفسش صدمه نمی‌بیند و خواهد فهمید که گاهی می‌شود اشتباه کرد.

دانیل میر، استادیار آموزش ابتدایی در دانشگاه ایالت سان فرانسیسکو می‌گوید: اگر خودتان اشتباه کردید، به آن اعتراف کنید. پذیرش و اصطلاح اشتباهات پیغام قدرتمندی به فرزندتان می‌رساند و پذیرش مشکلات را برای کودک آسان‌تر می‌کند.

۵-به اندازه تشویقش کنید.

اینکه کودک ده ساله شما بتواند خودش بند کفش هایش را ببندد نیاز به تشویق ندارد و امری عادی است. او را در مسائلی که مهم است و به اندازه تشویق کنید. همچنین زیاد تشویق کردن کودک جلوی دیگران و حرف زدن از استقلال او و گفتن جملاتی چون پسر من خیلی بزرگ شده، مرد شده، تموم لباساشو خودش می پوشه منجر به این می شود که کودک برای هیچ کاری از شما کمک نخواهد و از اشتباه کردن بترسد.

۶-اجازه بدهید مشکلاتش را خودش حل کند.

بچه ها وقتی خودشان مشکلاتشان را حل می کنند به توانایی ها و مهارت های خود پی می برند و اعتماد به نفسشان افزایش می یابد. کمی به رفتارهای خودتان در موقعیت های زیر فکر کنید:

الف- کودکتان در حال درست کردن لگوهای خانه سازی است. ذهن و فکرش به شدت درگیر است که با کدام لگو میتواند خانه اش را تکمیل کند. .واکنش شما چیست؟ سریع به کمکش میروید و اون لگو رو به دستش میدین؟ یا صبر میکنید خودش بر اساس آزمودن و تجربه بتواند لگوی مورد نظرش را پیدا کند؟

ب- تصور کنید قصد دارید به مهمانی بروید و کودک پیش دبستانی تان که به تازگی یاد گرفته کفش هایش را خودش بپوشد، آرام آرام مشغول پوشیدن کفش هایش است. شما به او فرصت می دهید خودش کفش هایش را بپوشد و یا به او می گویید سریع باش. زود باش و در آخر خودتان به زور کفش هایش را به پایش می کنید؟

این ها مثال های ساده ای از رفتار ما پدر مادرهاست ولی هرکدام از این رفتارها و صدها نمونه ی مشابه دیگر، تاثیر بسیار زیادی بر اعتماد به نفس و یا وابستگی کودک به شما دارد.

اگر بتوانید به کودکتان اجازه دهید این قبیل کارها را خودش انجام دهد، حتی پس از بارها اشتباه کردن، مطمئن باشید در آینده کودکتان با اعتماد به نفس بیشتری مشکلاتش را به تنهایی حل خواهد کرد.