علاقه برای استفاده از لوازم آرایشی توسط کودکان به ویژه دختران زیر هفت سال از جمله نگرانی خانودههاست؛ دغدغه اصلی زمانی بوجود میآید که والدین نمیدانند در مقابل این خواسته و کنجکاوی کودکان چه پاسخی باید داد و چگونه باید با آنها برخورد کرد. دکتر «مهدی بیاتی» روانشناس کودک در گفتوگو با خبرنگار «اجتماعی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در مورد دلیل این خواسته و چرایی تقلید کودکان از بزرگسالان سخن گفته است. وی در این باره گفت: گروه سنی 5 تا 6 سال، گروهی است که در آن کنجکاوی جنسی کودکان شکل میگیرد و آنان به دنبال بررسی و کشف تفاوتهای جنسی خود با افراد بالغ هستند و به تبع آن سوالات خاصی از والدین میپرسند. امروزه نیز با توجه به رشد فرآیندهای دیداری و شنیداری که به واسطه رادیو، تلوزیون و ماهوارهها در خانوادهها به وجود آمده، کنجکاویهای جنسی به مراتب بیشتر شده و به جرات میتوان گفت از 2.5 تا 3 سالگی به بعد این کنجکاویها آغاز میشوند. این روانشناس کودک، این اتفاق را یکی از مراحل رشد کودکان دانست و ادامه داد: همه کودکان متناسب با شرایط خود این مرحله را پشت سر میگذارند، اما مهمترین نکته چگونگی برخورد والدین با آنهاست. وی درباره علت اصلی گرایش دختران زیر هفت سال به استفاده از لوازم آرایشی به موضوع جالبی اشاره کرد و گفت: از نظر علمی دختران در این سن نسبت به پدران خود رابطه عشقورزانه دارند و در این میان مادر را رقیب خود میدانند؛ همانطور که پسران نسبت به مادر این احساس را داشته و پدر را رقیب خود احساس میکنند. بیاتی افزود: در گروه سنی زیر 7هفت سال دختران به دلیل اینکه در سن تقلید قرار دارند، میخواهند از نظر دیداری در مقابل پدر نسبت به مادر خود برتری یابند؛ به همین دلیل از لوازم آرایشی مادر استفاده میکنند تا پدر به آنها توجه بیشتری کند. این روانشناس کودک بازداری و منع کودک توسط والدین را اشتباه دانست و توضیح داد: رفتارهای بازدارنده برای استفاده نکردن کودک از لوازم آرایشی باعث علاقهمندی آنها در بزرگسالی خصوصا نوجوانی به اینگونه لوازم میشود و در آینده میان نوجوان و خانوادهها تنش به وجود میآورد که ممکن است از نظر روحی و روانی به فرد آسیب رساند. بیاتی ضمن تاکید بر اینکه تمام روانشناسان و مشاوران تربیتی و اجتماعی اذعان دارند استفاده دختران زیر هفت سال از لوازم آرایشی هیچ مشکلی برای کودک ایجاد نمیکند به خانوادهها توصیه کرد تا به کودک فرصت دهند و با وی رفتار تند نداشته باشند؛ زیرا در این صورت هیچ مشکلی در روند رشد کودک ایجاد نمیشود. این روانشناس کودک در ادامه همچنین از خانوادهها خواست تا اجازه دهند آنقدر کودک خود از این لوازم استفاده کند تا نسبت به آن سیر شود و دیگر کشش اولیه را نسبت به لوازم آرایشی از دست بدهد، زیرا اگر این اجازه داده نشود، این مساله در بزرگسالی فرد تبدیل به عقده روانی میشود. وی ادامه داد: این مساله یک موضوع کاملا عادی در فرآیند رشد کودک است و والدین اصلا نباید رفتارهای تنشآمیزی با کودک خود داشته باشند. این روانشناس کودک در همین ر استا با بیان اینکه در گذشته زنان هنگامی که همسرشان به منزل میآمد خود را آرایش میکردند ولی در حال حاضر این موضوع کاملا برعکس شده است، اظهار کرد: رفتارهای کودکان تنها انعکاس رفتارهای والدین آنهاست و در حال حاضر خانوادهها به کودک دختر خود آموزش میدهند زمانی که در خانه هستی نیاز به آرایش نداری و هنگامی که از منزل خارج میشوی باید از لوازم آرایش استفاده کنی. بیاتی همچنین ابراز عقیده کرد: اگر مادر به جای تندرویهای بیمورد اجازه دهد کودک دختر زمانی که در منزل است آرایش کند و حتی کیف لوازم آرایش شخصی داشته باشد و از وسایلی استفاده کند که شیمیایی و آسیبزا نباشند، در روند رشد کودک بسیار تاثیرگذار است. وی ادامه داد: در سنین بزرگسالی استفاده بیرویه از لوازم آرایشی به معنای خواستن برای دیده شدن و توجه است و سادهترین راه زیباترشدن، استفاده از این گونه وسایل است. بیاتی در این باره تصریح کرد: اگر یک جوان در فرآیند خانوادگی خود تحقیر شود و کمتر مورد توجه قرار گیرد، در بزرگسالی برای جلب توجه و دیده شدن به سمت توجهات منفی گرایش مییابد. وی افزود: بهترین راه این است که در گروه سنی زیر شش سال به کودک فرصت تصمیمگیری داده شود تا عزت نفس و اعتماد به نفس در او ایجاد و تقویت شود. این روانشناس کودک همچنین اظهار کرد: خانواده ها به هیچ وجه نباید به خود جرات دهند به کودک زیر هفت سال خود برچسب مشکلات روانی و اخلاقی بزنند؛ زیرا شناسایی و بررسی مسائل در حوزه کودکان بسیار مشکل است.
