رویش دندانهای دائمی در جلوی دندانهای شیری (دندان کوسه ای)
بسیاری از والدین هنگامی که به داخل دهان کودک نگاه میکنند و متوجه میشوند دندانهای دائمی در حال رشد، در پشت دندانهای شیری کودک در حال رویش هستند، نگران میشوند. آیا دندانهای دائمی نباید زیر دندانهای شیری رشد کنند و دندانهای شیری را از جای خود خارج کرده و باعث افتادن آنها شوند؟
ابتدا باید بگوییم در آمدن دندان دائمی در پشت دندان شیری وضعیت اورژانسی نیست.
معمولا هنگامی که دندانهای دائمی میخواهند بیرون بزنند، ریشه دندانهای شیری حل میشود و در نهایت دندان می افتد و فضا برای بیرون زدن دندان دائمی باز میشود. گاهی اوقات دندانهای شیری به نظر میرسد نمیخواهند دهان را ترک کنند و در نتیجه دندانهای دائمی درست در پشت آنها بیرون میزنند. به این وضعیت از نظر پزشکی lingually erupting mandibular incisors گفته میشود.
در تصویر زیر به فک پایینی کودکی که دندانهای پیشین دائمی فک پایینش پشت دندانهای شیری اش در آمده اند، نگاه دقیقتری می اندازیم. والدین این کودک میگویند چند ساعت پس از این گرفتن این عکس، دندان شیری کودک افتاده است بنابراین گاهی اوقات بدن میتواند مشکل را خودش اصلاح نماید.
چرا گاهی دندان دائمی پشت دندان شیری رشد میکند؟
کتاب Pediatric Dentistry تالیف جیمی پینکهام (Jimmy Pinkham ) بیان میکند که علت بیرون زدن نا به جای دندانهای پیشین این است که درست جای نگرفته اند. چند نظریه برای این اتفاق وجود دارد. برخی معتقدند که علت آن این است که ریشه دندان شیری مانند حالت طبیعی حل نمیشود و بنابراین دندان دائمی جایی برای بیرون زدن ندارد و بنابراین از محلی شروع به بیرون زدن میکند که کمترین مقاومت در مقابل آن وجود داشته باشد. برخی دیگر از دندانپزشکها میگویند گاهی دندانهای دائمی در پشت دندان شیری بیرون میزنند چون در فک پایین شلوغی بیش از حد است و فضا کافی نیست. در نظریه دیگری گفته میشود علت آن انحرافی ساده است و دندان عقب تر از محلی است که باید باشد.
همه این نظریه ها توضیحات خوبی برای این پدیده هستند و در موارد مختلف ممکن است هر کدام از آنها در این وضعیت دخیل باشند.
میزان شیوع دندان کوسه ای چقدر است؟
مطالعه ای که توسط گلین صورت گرفت بیان میکند که بیرون زدن دندانهای دائمی در پشت دندانهای شیری وضعیتی نسبتا شایع است که در 10 درصد از کودکان اتفاق می افتد. خوشبختانه بسیاری از مواقع در نهایت دندان شیری می افتد و این مشکل به خودی خود حل میشود. گاهی اوقات نیز چنین نمیشود. اغلب پیش از این که دیر شود و دچار بهم ریختگی دندانی شوید میتوانید به دندانپزشک مراجعه کنید تا این مشکل اصلاح شود.
دندانپزشک چگونه برای حل این وضعیت کمک میکند؟
در صورتی که دندانهای شیری ظرف چند هفته نیفتادند، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا آنها را بررسی کند. دندانپزشک میتواند در صورت لزوم دندان شیری را بکشد و با همین کار مشکل حل شود.
اگر دندان شیری کشیده شد اما هنوز فضای کافی برای حرکت کردن دندانهای دائمی به سمت جلو وجود ندارد و به نظر میرسد این موقعیت نهایی دندانها خواهد بود، دندانپزشک ممکن است عملی به نام دیسکینگ (disking) انجام میدهد و برخی از دندانهای شیری باقی مانده را با برداشتن مقداری از مینای آنها، باریکتر میکند تا فضا باز شود. این عمل باعث میشود فضا برای جلو آمدن دندانهای دائمی فراهم شود. معمولا دندانها در دو طرف دهان به صورت جفت قرار دارند بنابراین اگر یک دندان در جای مناسب خود بیرون نزند احتمالا دندان دیگر در سمت دیگر دهان نیز چنین میشود. لازم به ذکر است که باید اطمینان حاصل کنید همه دندانها فضای کافی برای بیرون زدن دارند و مرتب و ردیف بیرون میزنند تا در بزرگسالی کودک نیاز به ارتودنسی و اصلاحات دیگر نداشته باشد.
نتیجه
به یاد داشته باشید دندان کوسه ای پدیده ای غیر طبیعی نیست و در یک نفر از هر ده کودک اتفاق می افتد. غالب اوقات این وضعیت خود حل میشود اما در صورتی که چنین نشد زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید تا دندان شیری را بکشد و دندان را به جای مناسب خود برگرداند.
ضمننا در این باره مطالب بیشتر ، فیلم و کلیپ های آموزشی در سایت شفا گستر- دکتر علیرضا میرزایی نمایش داده می شود
همچنین میتوان آخرین مطالب را در اینستاگرام دنبال کرد https://instagram.com/Dralirezamirzaee
