انگار زور مرغ البته خمیر آن آنقدر زیاد است که برخلاف ممنــــوعیت استفاده از آن در محصولات غذایی، کشمکش بر سر مجاز یا غیرمجاز بودن آن،به هر دلیلی ادامه دارد.
درحالیکه بارها و بارها سازمان غذا و دارو اعلام کرده که استفاده از خمیر مرغ در محصولات غذایی غیرمجاز و ممنوع است، فشارها بهقدری است که رئیس سازمان غذا و دارو چند روز قبل مجبور شد اعلام کند که درباره تخلفات خمیرمرغ و پالم کوتاه نمیآید. در مقابل رئیس سازمان دامپزشکی کشور اعلام میکند که خمیر مرغ موجود در بازار بهداشتی و سالم است.
دیناروند و همکارانش در سازمان غذا و دارو همچنان با سازمان دامپزشکی کشور بر سر خمیر مرغ اختلافنظر دارند. این اختلاف نظر چند روز قبل در نشست خبری هفته سلامت در حضور خبرنگاران وقتی آشکارتر شدکه رئیس سازمان غذا و دارو درحالیکه شانه به شانه رئیس سازمان دامپزشکی نشسته بود، گفت: «ما درباره خمیر مرغ با دامپزشکی جلسات متعددی داشتیم و در نهایت به جمعبندی نهایی نرسیدیم، بنابراین از نظر ما استفاده از خمیر مرغ کماکان غیرمجاز است ولی دامپزشکی آن را سالم عنوان میکند. » دیناروند آن روز اعلام کرد که استفاده از خمیر مرغ با روش کنونی برای درست کردن سوسیس و کالباس درست نیست و دامپزشکی در اینباره باید سرعت عملکرد خود را افزایش دهد ولی فشار تولیدکنندگان که منشأ اقتصادی دارد را نمیتوان در اینباره رد کرد. این درحالی است که دکتر خلج، رئیس سازمان دامپزشکی میگوید: « معتقدیم مجوزهایی که درباره خمیر مرغ توسط دامپزشکی داده شده، درست است و خمیر مرغ موجود در بازار استاندارد است.»
اظهارات رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در یک برنامه تلویزیونی اما موضوع را پیچیدهتر میکند آنگاه که از تولید زیرپلهای خمیر مرغ خبر میدهد و میگوید: « وقتی قیمت یک کیلو سوسیس و کالباس از یک کیلو گوشت کمتر است، حتما جایی اشکال دارد. اما اشکال کجاست؟ آیا متولی واحدی به لحاظ قانونی برای سلامت غذایی مردم تعیین نشده است؟»
متولی قانونی
دکتر حسینعلی شهریاری، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی معتقد است وزارت بهداشت متولی سلامت تعریف شده و در سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری هم در بحث مربوط به ایمنی غذایی، این امر به وزارت بهداشت مربوط شده است.
شهریاری با توصیه به مردم برای مصرف نکردن سوسیس و کالباس میگوید: «در بررسیهای انجام شده ۳۰درصد از محصولات جمعشده از بازار مشکلدار بودهاند. خمیر مرغ گاهی با استفاده از ضایعات دور ریز ناشی از پاککردن مرغ در مرغ فروشیها و گاهی با استفاده از خمیر کردن مرغهای پیر تخم گذار، بدون آنکه امعاء و احشای مرغ خارج شود، تهیه میشود. »
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم که از اختلاف ۲نهاد اصلی در این زمینه باخبر است، توضیح میدهد: «سازمان دامپزشکی هم ممکن است بگوید که در بازرسیهای ما خمیر مرغ در چارچوب استاندارد دیده شده، ولی تولید زیرپلهای و خلاف هم خیلی انجام میشود. سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد مجوزی برای تولید مرغ ندادهاند اما سازمان دامپزشکی هم استفاده از این خمیر را ممنوع نکرده تا جلوی مصرف آن گرفته شود.»
سلامت مردم شوخی نیست
عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی میگوید: «اگر بخواهیم زیربنایی این مشکل را حل کنیم باید سازمان دامپزشکی زیرنظر وزارت بهداشت قرار گیرد. با توجه به ۸۰۰بیماری مشترک بین انسان و دام و مشکلات اینچنینی، بهنظر من این اشتباه است که سازمان دامپزشکی را جدا کردند. این سازمان باید زیرنظر وزارت بهداشت باشد.»
دکتر رسول خضری با تأکید بر اینکه سلامت مردم را نباید به شوخی گرفت، میگوید: «بحث جان انسانهاست. در همه کشورهای دنیا، وزارت بهداشت سیاستگذار، تصمیمساز و تصمیمگر است. در ایران هم قانون به این امر توجه داشته است. دبیر شورایعالی امنیت و سلامت غذایی خود وزیر بهداشت است. بنابراین، وزارت بهداشت، متولی است و بقیه دستگاهها مجری هستند و همه باید تمکین کنند. در قانون پنجم توسعه هم بر این امر تصریح شده است. رئیس سازمان دامپزشکی از لحاظ کیفی مرجع قانونی نیست که بگوید خمیر مرغ سالم و بهداشتی است. سازمان دامپزشکی فقط از لحاظ کمی میتواند اعلام کند که این میزان گوشت تولید شده است. سازمان غذا و دارو یک سازمان مستقل و دولتی و حاکمیتی است و این سازمان است که از لحاظ قانونی میتواند از لحاظ کیفی در مورد سلامت محصولات غذایی اظهارنظر کند. این سازمان است که آزمایشگاههای مجهز دارد و میتواند در زمینه سلامت غذایی اعلام کند که چه ماده غذایی مجاز است و کدام غیرمجاز؟»
دکتر سلیمان عباسی دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی هم میگوید: «برای تأمین سلامت مردم باید اختلاف سلیقهها را کنار گذاشت. وقتی موازی کاری بین دستگاههای مرتبط با حوزه سلامت پیش میآید این مردم هستند که آسیب میبینند. سازمان دامپزشکی که مدعی است خمیر مرغ سالم و بهداشتی است از سازمان غذا و دارو و استاندارد بخواهد که همه با هم از روند تولید خمیر مرغ بازدید کنند. من به چشم صحنههایی دیدم که واقعا به مردم توصیه میکنم که سوسیس و کالباس مصرف نکنند. یک بسته منجمد شده گوشت دیدم که واقعا افتضاح بود. تمام کارخانهها شرعا و قانونا مسئول هستند.»
راه حل قانونی
دکتر سیامک مره صدق، عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز میگوید: «تا زمانی که بحث غذا در کشور متولی واحدی نداشته باشد تنشها ادامه خواهد داشت. باید سازمان غذا و دارو در کشور ما از نظر قانونی هم جایگاه خاص خود را پیدا کند. باید از لحاظ قانونی هم تدبیری اندیشید تا سازمان دامپزشکی و جهادکشاورزی همه و همه تحت نظارت سازمان غذا و دارو قرار بگیرند. به این ترتیب دیگر هر کسی حرف خود را نمیزند.» مشکل خمیر مرغ که از حدود یک سال قبل به یکی از مسائل اصلی حوزه سلامت کشور تبدیل شده، همچنان حل نشده باقی مانده است. این بلاتکلیفی بهانهای شده برای تولید شایعات متعدد که البته بسیاری از اوقات باورپذیر مینمایند. بی اعتمادی مردم به حوزه سلامت آسیبهای غیرقابل جبرانی خواهد داشت. اینکه مسئولان ۲نهاد دولتی یکی در وزارت بهداشت و دیگری در وزارت جهادکشاورزی به نفع سلامت مردم با هم کنار بیایند و این مشکل یکبار برای همیشه حل شود، توقع زیادی نیست. تلاش خبرنگار برای گفتوگو با رئیس سازمان دامپزشکی بینتیجه ماند.
سازمان غذا و دارو مسئول سلامت مردم است
به اعتقاد من در زمینه تمام محصولات غذایی باید اختلافها را کنار گذاشت. سازمان غذا و دارو اصرار دارد که خمیر مرغ باید حذف شود. نمایندگان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس روزیکشنبه بازدیدی از این سازمان و آزمایشگاههای آن داشتند و از نزدیک جدیت این سازمان را برای اینکه مردم غذای سالم و بهداشتی مصرف کنند را از نزدیک مشاهده کردند. متوجه شدند که سازمان غذا و دارو بیدار است و خوب کار میکند. به اعتقاد من، سازمان غذا و دارو مسئول سلامت مردم است و حرف نهایی را باید این سازمان بزند. دامپزشکی باید فقط بر کشتار نظارت داشته باشد.
دکتر عابد فتاحی؛ عضو کمیسیون بهداشت مجلس