بیماری کم خونی، چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

بیماری کم خونی، چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟
کم خونی
کم خونی

کم خونی بیماری است که بیشتر خانم ها را درگیر خود می کند. کم خونی باعث حس کسلی در فرد می شود و سرزندگی و شادابی را از وی می گیرد.
کم خونی (Anemia)

کم خونی یا آنمی، یکی از بیماری هایی است که امروزه بیشتر از گذشته به تعداد مبتلایان آن افزوده می شود. این بیماری فراگیر به دلیل کمبود هموگلوبین، گلبول قرمز و به طور کلی عوامل سازنده گلبول قرمز به وجود می آید.

دلایل ایجاد کم خونی متنوع است و صرفا به دلیل فقر آهن نیست. در ساختار گلبول های قرمز، هموگلوبین و آهن وجود دارد. هموگلوبین، یک نوع پروتئین در بدن است. گلبول های قرمز به وسیله جریان خون، به شش ها می روند و آهن هموگلوبین با اکسیژن ترکیب می شود. این اکسیژن از طریق گلبول های قرمز حمل می شود و در جایی که تراکم اکسیژن کم باشد تجزیه می شود و به بافت مورد نظر اکسیژن رسانی می کند.

حال در نظر بگیرید که عاملی باعث کاهش تعداد گلبول های قرمز خون شود. در این صورت کم خونی ایجاد می شود.

کم خونی
انواع کم خونی

کم خونی ممکن است ناشی از فقر آهن باشد که این مورد نسبت به سایر کم خونی ها شایع تر است.

کم خونی می تواند ناشی از کمبود ویتامین خاصی باشد.
کم خونی ناشی از زمینه ارثی، نوع دیگری از کم خونی است که درصد کمی از مبتلایان به این نوع کم خونی مبتلا هستند.
کم خونی ناشی از بیماری های مزمن، نوع دیگری از کم خونی می باشد که به دلیل ابتلا به بیماری های مختلف و عدم درمان به موقع آن، پدید می آید.
دلایل ایجاد کم خونی
1.کمبود آهن

همان طور که گفتیم آهن نقش مهمی در ترکیب شدن با اکسیژن دارد. در صورتی که میزان آهن کم باشد، تعداد گلبول های قرمز کمتر تولید می شوند و در نهایت منجر به کم خونی می شود.
2.از دست دادن خون زیاد

این مورد بیشتر در خانم ها دیده می شود. بیشتر خانم ها به بیماری کم خونی مبتلا هستند که یکی از دلایل آن، از دست دادن خون در دوران قاعدگی است. اگر قاعدگی فرد منظم نباشد و در هر قاعدگی بیش تر از 80 سی سی خون از دست دهد امکان ابتلا به کم خونی در این فرد دیده می شود. اگر فردی به منوراژی یا خونریزی شدید دوران قاعدگی مبتلاست باید فورا به درمان آن اقدام کند. در غیر این صورت بعد از مدتی به کم خونی مبتلا می شود. در سرطان ها و زخم معده نیز، به دلیل از دست دادن خون، امکان ایجاد کم خونی برای فرد رخ می دهد.

3.کم خونی در خانم های باردار

کم خونی در خانم های باردار و خانم های شیرده به وفور دیده می شود. خانم ها به دلیل سیستم عملکردی بدنشان چند برابر بیشتر از آقایان نیاز به آهن دارند. خانم ها باید در رژیم غذایی شان از منابعی که سرشار از آهن است استفاده کنند.
سه دلیل بالا از دلایل شایع کم خونی است اما دلایل دیگری همچون: ناهنجاری های ژنتیکی، مسمومیت های دارویی، بیماری های مزمن، آلوده شدن به بیماری های خونی و برخی از عفونت ها، آلوده شدن به مواد سمی، مصرف برخی داروها، بیماری های خود ایمنی، مصرف الکل، رژیم غذایی فاقد ویتامین های مورد نیاز، اختلالات روده ای و تغذیه نامناسب هم در ایجاد کم خونی نقش دارند.
علائم کم خونی را بشناسید

    تپش قلب نامنظم
    درد در قفسه سینه
    سرگیجه خفیف
    ضعف
    رنگ پریدگی پوست
    وزوز گوش ها
     سردرد
     خشکی زبان و ناتوانی در بلعیدن غذا(غذا به سختی بلعیده می شود)
     حساسیت به هوای سرد
     ناخن های خشک و پوسته پوسته
     بی حسی، کرخی و سردی در انتهای اندام ها

از مهم ترین علائم کم خونی می باشند.

چرا در هنگام کم خونی، تپش قلب افزایش می یابد و احساس تنگی نفس می کنیم؟

احساس کسالت در هنگام ابتلا به کم خونی کاملا بدیهی است. زمانی که فرد به کم خونی مبتلا می شود، اکسیژن رسانی به بافت ها کاهش می یابد و فرد احساس کسالت همیشگی دارد اما هنگامی که کم خونی فرد شدت یابد احساس تنگی نفس هم به کسالت وی افزوده می شود.

بدن سعی می کند با افزایش برون ده قلب، کم خونی بدن را جبران کند و از تمام اکسیژن های تنفسی استفاده کند به همین دلیل احساس تنگی نفس برای فرد ایجاد می شود و در نهایت قلب به دلیل کارکرد بیش از اندازه، پس از مدتی با نارسایی قلبی روبرو می شود.

دلایل ایجاد کم خونی متفاوت است و ممکن است به دلیل همولیز یا ویرانی بیش از حد گلبول های قرمز ایجاد شود و یا ممکن است سیستم خونسازی بدن با مشکلاتی روبرو شده باشد اما شایع ترین دلیل ایجاد کم خونی، فقر آهن است که به آن کم خونی فقر آهن یا کم خونی کمبود آهن می گویند. کمخونی کمبود آهن بیشتر در خانم ها دیده می شود. این کم خونی به علت هدر رفتن خون در زمان عادت ماهیانه ایجاد می شود و تقریبا امکان ابتلا به کم خونی کمبود آهن در خانم ها ده برابر آقایان است. کم خونی فقر آهن در خانم ها به ویژه دختران نوجوان سبب پایین آمدن ضریب هوشی و کاهش کیفیت تحصیلی شان می شود. کم خونی کمبود آهن ممکن است به دلیل تغذیه نامناسب و فقر غذایی در افراد نیازمند دیده شود.
درمان کم خونی

به دلیل این که کم خونی انواع متفاوتی دارد درمان کم خونی نیز، به نوع کم خونی بستگی دارد و درمان های متفاوتی را شامل می شود.

کم خونی کمبود آهن با تجویز قرص آهن به شکل فوس سولفات و فروس گلوکونات درمان می شود.

کمخوی فقر آهن

حتما شنیده اید که مصرف ویتامین ث باعث جذب آهن می شود. پس اگر به کم خونی ناشی از کمبود آهن مبتلا هستید بعد از خوردن قرص آهن، مواد دارای ویتامین ث را میل کنید.

پیشگیری از کم خونی یا درمان کم خونی؟

کسانی که به کم خونی مبتلا هستند هنگامی که به پزشک مراجعه کنند با لیست غذایی مناسب برای درمان کم خونی شان مواجه می شوند. مصرف مواد زیر باعث درمان کم خونی می شود و برای کسانی که به کم خونی مبتلا نیستند عمل پیشگیرانه را انجام می دهد. پس خوردن این مواد غذایی به هر دو گروه پیشنهاد می شود.
ابتدا باید به دنبال آهن در مواد غذایی باشیم. مواد غذایی که سرشار از آهن هستند عبارتند از: گوشت، سویا، عدس، نخود، لوبیا، کشمش، کنگر فرنگی، زردآلو، آلو بخارا، جگر، ماهی، زرده تخم مرغ، سبزیجاتی که برگ های تیره و پهنی دارند مانند اسفناج و دانه های روغنی
نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که بعد از خوردن این مواد، از نوشیدن چای بپرهیزید. خوردن چای باعث کاهش جذب 50 درصدی آهن می شود و عملا نصف آهن موجود در این مواد از دست می رود.
فولات و فولیک اسید را در رژیم غذاییتان بگنجانید. فولیک اسید و فولات در مرکبات، عدس، مارچوبه، لوبیا قرمز، کلم بروکلی، موز، نان غنی شده و غلات، آووکادو، آب گوجه فرنگی، سبزیجات تیره به فراوانی دیده می شود.
ویتامین b12 یکی دیگر از ترکیباتی است که عدم وجود آن باعث ایجاد کم خونی می شود. منابعی که سرشار از ویتامین b12  می باشند شامل: قلوه، جگر، مغز گوساله، ماهی تن کباب شده، شیر سویا و به طور کلی گوشت و لبنیات است.
ویتامین C بخورید. موادی که دارای ویتامین سی هستند به جذب آهن کمک می کنند و مانع کم خونی در افراد سالم می شوند. ویتامین C در مرکبات و میوه های ترش دیده می شود. لیموترش سرشار از ویتامین سی است. خوردن این مواد را فراموش نکنید.